OKTOBAR – MESEC BORBE PROTIV RAKA DOJKE
Autor objektiva
15/10/2021
U Srbiji godišnje više od 4500 žena oboli od raka dojke, oko 1600 izgubi bitku sa ovom opakom bolešću. Žene obolevaju 100 puta češće od muškaraca, odnosno na 100 obolelih žena 1 muškarac oboli od raka dojke.
U okviru programa “Oktobar mesec borbe protiv raka dojke” Valjevka koja živi i radi u Beogradu, dr Ivana Kostadinović, radiolog u Medigroup-u, u Dijagnostičkom centru na Slaviji, održala je veoma sadržajno predavanje pod nazivom Dijagnostika dojke: juče, danas, sutra.
“Rak dojke se ne može sprečiti, ali se može izlečiti, ukoliko se otkije na vreme. Danas, sa napredovanjem medikalne onkologije, odnosno razvojem različitih hemioterapija, imunoloških i bioloških terapija, i odmakle forme bolesti se mogu prevesti u hroničnu bolest, odnosno poboljšati kvalitet i produžiti život pacijenta.
Ni jedna žena ne može sa sigurnošću znati da li će oboleti od raka dojke, ali neki faktori rizika povećavaju mogućnost obolevanja.
Opšti faktori rizika su pušenje, gojaznost, nedostatak fizičke aktivnosti, stres. Specifični faktori rizika su genetika, rana prva menstuacija, kasna menopauza, hormonske terapije, ranije oboljenje raka dojke.
Geni koji su odgovorni za rak dojke, ali i jajnika su BRCA 1 i BRCA 2 geni. Od 5-10 % ženske populacije su nosioci ovih gena. Od njih 50 – 85% će dobiti rak dojke, a 20-40 % rak jajnika.
Od raka dojke obolevaju i trudnice i to od 3000 trudnica jedna ima rak dojke. Obzirom da se ti tumori kasno otkrivaju, i uglavnom kada su već u odmakloj formi, prognoza nije dobra.
Bitno je rak dojke dijagnostikovati na vreme, a to znači dok nije lokalno niti regionalno odmakla bolest i dok nije dao metastaze na udaljene organe. Poželjno je tumor otkriti kada je mali, ispod 1cm, a to se postiže skrining pregledima, odnosno mamografskim pregledima žena starosti preko 40 godina, koje nemaju simptome bolesti.
Kada se rak dojke otkrije na vreme, izlečenje je praktično 100%. Lečenje se tada zasniva na poštednoj hirurškoj intervenciji, sa dodatnom terapijom ili bez nje, što zavisi od biologije tumora. Biologiju tumora govori nam patolog nakon biopsije, odnosno operacije. Danas se sem patohistološkog nalaza, rade i imunohistohemijske analize, i mnogo nam mogu pomoći u predvidjanju daljeg toka bolesti, preduzimanja određenih metoda lečenja i prognoze u smislu izlečenja.
Oko 90% žena sa rakom dojke u ordinaciju lekara se javlja nakon što su same primetile promene na dojkama, što znači da je samopregled jedan od jako bitnih pregleda. On se vrši jednom mesečno. Kada su promene primećene, potrebno je da se pacijent javi svom lekaru, koji će dalje pripremiti plan dijagnostike i uputiti ih dalje specijalisti.
Šta žena može primetiti na dojci? Može doći do uvlačenja bradavice, može se pojaviti iscedak iz bradavice, uvlačenje kože, naboranost i crvenilo kože, tvrdlina ili izbočina dojke, palpaciji dostupna promena.
Korelacija palpatornog, ultrazvučnog i mamografskog pregleda je uglavnom dovoljna da se postavi sumnja na malignitet dojke, pa se dalje pristupa biopsiji i daljem lečenju. U nekim slučajevima, kada prethodno navendeni pregledi nisu dovoljni, biće urađena i magnetna rezonanca.
Zlatni standard u ranom otkrivanju raka dojke je mamografija. Radiolog je veoma bitna karika u dijagnostici, ali i daljem praćenju efekata terapije i eventualnog recidiviranja bolesti.
Radiolog uglavnom obavlja sve preglede, počev od ultrazvučnog, mamografskog i pregledima na magnetnoj rezonanci, pa na kraju i biopsiju vođenu ultrazvukom, mamografom ili magnetom. Radiolog je i učesnik konzilijuma gde se odlučuje o daljem lečenju pacijenta.
Medigroup je najveća zdravstven privatna platformna u Srbiji, dostupan je na preko 20 lokacija u Beogradu, Novom Sadu, Nišu i Subotici, i broji preko 900 zaposlenih specijalista iz različitih oblasti. U sklopu Medigroup je i Dijagnostički centar Slavija, u okviru koga se razvija centar za dojku.
Inače, raspolaženo svom potrebnom dijagnostikom – ultrazvučnom, mamografskom i MR. Imamo najsavremeniji mamograf sa tomosintezom, jedinstven na ovim prostorima, a magnetnu rezonancu obavljamo na aparatu 1.5T i 3T, što je takodje, jedinstveno u privatnom sektoru.
U Medigroup sistemu može se kompletno zaokružiti dijagnostika dojke, kao i operativno i medikamentozno lečenje.
Prednost lečenja u Medigroup zdravstvenim ustanovama je dostupnost vrhunskih stručnjaka, koji su se usavršavali na eminentnim svetskim klinikama. Takođe, prednost je dostupnost dijagnostičkih metoda na najsavremenijim aparatima, odnosno brzo dolaženje do dijagnoze, a zatim i lečenje i praćenje bolesti.
Praktično je moguće u jednom danu, pod jednim krovom, doći od tegobe do dijagnoze i započeti lečenje” – napominje dr Ivana Kostadinović, radiolog u Medigroup-u.
Predavanje radiologa, dr Ivane Kostadinović