- Home
- Vesti
- Vesti iz Valjeva
- Tribina o milenijumskim tajnama skrivenim u Petničkoj pećini kod Valjeva
Tribina o milenijumskim tajnama skrivenim u Petničkoj pećini kod Valjeva
Autor objektiva
09/03/2024
Centar za interdisciplinarna istraživanja Inter Logos iz Valjeva održao je tribinu „O novim otkrićima u Petničkoj pećini” čiji je nastanak datiran na period od drugog do četvrtog veka nove ere.
Tom prilikom, prikazan je video materijala uz obrazloženja o nesvakidašnjem otkriću antičke pećinske grobnice u kojoj je pronađeno 28 skeleta u vrlo nepristupačnoj dvorani u Petničkoj pećini.
Ovo važno otkriće privuklo je pažnju i stručne, kao i najšire javnosti. Verovalo se da su, tokom 132 godina istraživanja lokaliteta, počev od Jovanovića i Cvijića, već otkrivene sve tajne Petničke pećine. Međutim, dug period suše uslovio je nizak vodostaj podzemnih voda u Petničkoj pećini, tako da se ispostavilo da ima još neistraženih kanala, dvorana i prolaza, koji već dva milenijuma skrivaju arheološka nalazišta.
Arheolog u Istraživačkoj stanici Petnica, Vladimir Pecikoza, direktor Centra za interdisciplinarna istraživanja Inter Logos iz Valjeva, o otkriću od izuzetnog značaja, za koje su prvenstveno zaslužni speleolozi Društva istraživača „Vladimir Mandić – Manda“, naglašava da je istraživački proces bio veoma težak.
“Sa druge strane, mi smo to uočili i brzo su trebale da budu obavljene pripreme. Mislili smo da će nadoći voda i da će biti otežano vršiti istraživanja. To se nije dogodilo, ali “posle bitke, svi su generali”. Ali, desilo se da je najveći problem da smo otkrili nešto što je i dalje stvar dobre analize, da znamo šta smo, zapravo, tamo našli.
Definitivno, radi se o jedinstvenoj stvari – jednoj, od dve, kasnoantičke pećinske grobnice. Jedna je u Petničkoj pećini, druga je na teritoriji Korduna, Bubijeva jama. Tako da su ovo jedinstveni primeri u Evropi iz ovog perioda, ovakva vrsta lokaliteta da se pronađe”, kaže Pecikoza i pojašnjava da je reč o skeletima 28 individua različite starosti: “Uglavnom su to deca i adolescenti, ali ima i starijih lica.”
Sasvim slučajno je došlo do otkrića. Najpre je dr Aleksandar Petrović, profesor Geografskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, sa polaznicima seminara iz Istraživačke stanice, uočio prolaz. Potom su speleolozi Društva istraživača “Vladimir Mandić Manda” predvođeni Danilom Tomićem i Milošem Isićem, ušli u dvoranu i obavljali zarone. Spletom okolnosti su se zadržali dovoljno dugo tako da se voda izbistrila i tada su uočili fosilizovane ostatke lobanja i skeleta. Potom su obavestili valjevske arheologe, Vladimira Pecikozu koji je radi daljeg istraživanja pozvao Radivoja Arsića, iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Valjevo.
“Ovakvi nalazi se ne nalaze, oni se daju”, kaže Pecikoza i pojašnjava da je uobičajeni nivo vode u tom pećinskom tunelu oko šest do osam metara:
“Sada je značajno opao nivo vode i onda smo imali priliku nešto da istražimo”, smatrajući da je zapravo Petnička pećina samo u malom delu istražena.
Inače, daljim analizama pronađenih fosilnih ostataka, uz pomoć metode C-14, skeleti su datirani između 130. i 330. godine nove ere.
“Površina je velika i ima još neotkrivenih delova Petničke pećine. To znači da postoji još neistraženih kanala i dvorana. Recimo, od ulaza idemo prema dvorani sa vigledima, skroz desno prema brdu ispod Rogljevića ima kanala i verovatno dvorana za koje ne znamo. Ali, sada je nemoguće doći do njih.”
Podsećanje – Tribina „O novim otkrićima u Petničkoj pećini“ – možete pročitati OVDE
Na pitanje o predstojećim planovima, naznačava: “Mi, kao istraživači, planiramo dalje da istražujemo, pre svega ovaj geomorfološki deo, podzemne kanale i lavirinte. A, sa druge strane, verujem, postoje neke indicije, da se još neke arheološke tajne kriju u ovoj Dvorani istraživača”, rezimira arheolog, Vladimir Pecikoza, direktor Centar za interdisciplinarna istraživanja Inter Logos iz Valjeva.
Na tribini je brojnoj publici, okupljenoj u svečanoj sali Valjevske gimnazije, na prijemčiv način predstavljeno arheološko blago koje već dvadeset vekova skriva Petnička pećina. Otkriće je sagledano sa različitih stanovišta, uz projekciju fotografija i video snimaka zabeleženih tokom istraživanja na vrlo nepristupačnom lokalitetu koji je, podsećamo, od 1951. godine, pod dvojakom zaštitom – kao prirodno dobro i spomenik kulture.
U čast svih koji su, već duže od 130 godina, obavljali istraživanja na tom prostoru, dvorana u kojoj je pronađena antička grobnica nazvana je “Dvorana istraživača”. I tako je upisana na novoj mapi Petničke pećine, koja će uskoro biti prikazana i na 3D modelu.
Istovremeno, tribina o novim otkrićima u Petničkoj pećini predstavlja početak aktivnosti Centra za interdisciplinarna istraživanja Inter Logos iz oblasti razvoja, podrške i usavršavanja interdisciplinarnih istraživanja i aktivnosti u oblastima nauke, kulture, umetnosti i obrazovanja.
Naslovna fotografija sa tribine o novim otkrićima u Petničkoj pećini – moderator Aleksandar Đukić (stoji) i govornici: arheolozi Vladimir Pecikoza i Radivoj Arsić, prof. dr Aleksandar Petrović i speleolog, Danilo Tomić; FOTO Dragan Krunić Objektiva.rs